Wieliczka „W linach nasza nadzieja

nietopesh

Cytat:

„W linach nasza nadzieja - powroźnictwo w Wieliczce”

Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka

ekspozycja na III poziomie kopalni soli

15 IV-31 X 2008 r.

Skręcony sznur był zapewne jednym z pierwszych i ważniejszych wynalazków człowieka pomocnym przy wytwarzaniu broni, narzędzi, w hodowli zwierząt, budowaniu szałasów, pułapek, itp. Znacznie później sznury i liny stały się niezbędne w wielickiej kopalni a wraz z nimi ich wytwórca - powroźnik. On też wykonywał dla górników: szlągi, płochy, cumy i trepy. Ciekawostką jest to, że zasada skręcania sznurów jest taka sama, niezależnie od epoki, kultury i rejonu świata.

Muzeum Żup Krakowskich poprzez wystawę „W linach nasza nadzieja - powroźnictwo w Wieliczce” pragnie przybliżyć zawód powroźnika jeden z 3 najważniejszych, obok kowala i bednarza, dla funkcjonowania kopalni. Cennym dokumentem dostarczającym wiedzy na temat praw i obowiązków powroźników, wykorzystywanych materiałów i produkowanych wyrobów a także ówczesnych zwyczajów cechowych jest zachowany do dziś statut cechu powroźników wielickich z 1574 r.

Zapotrzebowanie żupy (określenie solnego przedsiębiorstwa) na wszelkiego rodzaju liny, powrozy, postronki itp. było bardzo duże. Z czasem zostały więc zorganizowane specjalistyczne, żupne warsztaty produkujące liny na potrzeby kopalni - zarówno na powierzchni jak i w podziemnych wyrobiskach. Gwałtowny postęp techniczny przyczynił się do upadku rzemiosła powroźniczego w Wieliczce. Wymiana lin szybowych na stalowe, stopniowe zmniejszenie się zapotrzebowania na wyroby powroźnicze spowodowało likwidację warsztatów. W Bochni tradycje rzemiosła powroźniczego przetrwały znacznie dłużej, ale i tam obecnie zamykane są ostatnie warsztaty. W najbliższej okolicy funkcjonują jeszcze nieliczne pracownie - w Dobczycach, Myślenicach i Krakowie.

Obok powroźnictwa cechowego i wyspecjalizowanego w kierunku produkcji lin górniczych funkcjonowało także „amatorskie” powroźnictwo ludowe.

Wystawa „W linach nasza nadzieja - powroźnictwo w Wieliczce” została podzielona na następujące grupy tematyczne:

Powroźnictwo pradziejowe
Powroźnictwo cechowe (miejskie)
Żupne i salinarne warsztaty powroźnicze
Powroźnictwo ludowe

Największą atrakcją wystawy jest rekonstrukcja podziemnego warsztatu powroźniczego z poł. XIX w. na podstawie rysunków M. A. Seykotty z oryginalnych maszyn i urządzeń ze zbiorów Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka. Ponadto specjalnie na potrzeby wystawy wykonano rekonstrukcję okazałego drewnianego urządzenia - koła powroźniczego.

Cennymi zabytkami są eksponaty związane z cechami powroźniczymi:
m.in. konew z 1511 r. oraz skrzynia z 1629 r. należąca kiedyś do cechu powroźników wrocławskich.
Scenariusz i realizacja wystawy: Marek Skubisz

Zapraszamy do zwiedzania wystawy

Prezentowane eksponaty pochodzą ze zbiorów:
Centralnego Muzeum Morskie w Gdańsku
Kopalni Soli Bochnia
Muzeum Archeologicznego w Krakowie
Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku
Muzeum im. prof. Stanisława Fischera w Bochni
Muzeum Etnograficznego w Krakowie
Muzeum Narodowego we Wrocławiu
Muzeum Narodowego w Warszawie
Muzeum w Rybniku
Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie
oraz osób prywatnych (Bolesława Kosturkiewicza, Mariana Różyckiego, Tadeusza Różyckiego)

Miejsce imprezy
Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka, ul. Zamkowa 8

Organizator

Muzeum Żup Krakowskich
ul. Zamkowa 8, 32-020 Wieliczka
tel. 278 32 66
422 19 47
e-mail: promocja@muzeum.wieliczka.pl
www.muzeum.wieliczka.pl

Heh czego to ciekawego można dowiedzieć się ze strony Krakowa :diabel2:

Szkoda że nasze lokalne serwisy nie informuja o tym, bynajmniej się z tym nie spotkałem - Miłego Zwiedzania